
AQUA – Romeinen en het water
Zomerexpositie 14 juni – 14 september 2025
Water stroomt door het hart van de Romeinse geschiedenis – letterlijk én figuurlijk. In de archeologische tentoonstelling AQUA – Romeinen en het water duiken bezoekers in de fascinerende wereld van water in de Romeinse tijd. Van grenzen en riviergoden tot kanaalbouw en havenwerken: deze tentoonstelling laat zien hoe veelzijdig en essentieel water was voor het leven, geloof en bestuur van het Romeinse rijk.
In de Romeinse tijd vormden rivieren de belangrijkste transportaders, waarover tal van goederen van en naar alle uithoeken van het rijk werden vervoerd. Vissaus uit Spanje, olijfolie uit Kreta, aardewerk uit Gallië, sieraden uit Egypte en bouwmaterialen uit de Duitse Eifel of de Alpen, de wateren werden druk bevaren.
Om hun rijk te begrenzen gebruikten de Romeinen waar mogelijk natuurlijke barrières als woestijnen, gebergten, maar ook grote rivieren. In onze regio was dit de Rijn, die honderden jaren de noordelijke grens van het rijk vormde, die we ook de Neder-Germaanse limes noemen. Op de zuidoever lag een indrukwekkende serie forten en wachttorens, van Duitsland tot aan onze Noordzeekust bij Katwijk. Castellum Hoge Woerd ligt precies op de plek waar tussen 40 en 300 na Christus een van deze militaire posten stond.
Romeinse Rijkswaterstaat
Het water had ook management nodig. Romeinen waren de eersten die op grote schaal ingrepen in de waterhuishouding in Nederland. Ze groeven kanalen, legden bruggen en havens aan en beschermden kades met stukken basalt. Maar water was veel meer dan dat. Beken, bronnen, meren en waterputten waren heilige plekken waar men plechtige offers deed. Grote rivieren en zeeën werden zelfs gezien als goden. Rhenus (de Rijn) en Pater Tiberinus (de Tiber) dwongen respect af, werden vereerd en werden altaren aan gewijd.
In de tentoonstelling AQUA wordt dit boeiende verhaal verteld aan de hand van toegankelijke teksten, aantrekkelijk beeld én een unieke collectie archeologische vondsten. Bekijk vondsten uit het hele Romeinse rijk die via het water in Nederland terecht zijn gekomen, leer hoe de Romeinen kanalen groeven en verlies je in het mysterie van twee offerplekken die archeologen vlakbij het Castellum ontdekten.
De expositie is gratis te bekijken vanaf zaterdag 14 juni t/m zondag 13 september, van dinsdag t/m zondag tussen 10.00 en 17.00 uur. Meer informatie over openingstijden en toegang.

De tentoonstelling AQUA is onderdeel van het lustrumjaar waarin Castellum Hoge Woerd het 10-jarig jubileum viert. Van april tot en met september staat een feestelijk programma op de agenda, met als hoogtepunt het jubileumweekend op zaterdag 30 en zondag 31 augustus. Iedereen is uitgenodigd om mee te vieren en te genieten van bijzondere exposities, inspirerende voorstellingen, interactieve workshops en spetterende muzikale optredens. Een perfect moment dus om stil te staan bij de kracht van water – toen en nu.